Trách nhiệm hình sự khi sử dụng ma túy lần đầu

Con trai tôi năm nay 19 tuổi, cháu theo bạn đi chơi ở vũ trường rồi bị bạn bè rủ rê, lôi kéo nên có sử dụng thử ma túy đá. Đúng lúc đó thì lực lượng cảnh sát thành phố ập vào khám xét vũ trường, cháu bị tạm giữ ở cơ quan chức năng đã 04 ngày nay. Cháu nói với tôi là bạn cho dùng ma túy và đang phê thuốc khi cảnh sát ập vào, đây cũng là lần đầu con trai tôi bị bắt về hành vi này. Trường hợp của con tôi có thể bị xử lý như thế nào? Liệu con tôi có phải đi tù không? Hay bị người ta đưa đi cơ sở cai nghiện hay không?

Theo các quy định tại chương XX Bộ luật hình sự 2015 về các tội phạm về ma túy từ điều 247 đến điều 259 thì không có quy định nào về hành vi sử dụng trái phép chất ma túy nên có thể hiểu hành vi sử dụng ma túy trái phép không bị coi là hành vi phạm tội theo quy định của Bộ luật hình sự 2015. Đây là quan điểm được kế thừa từ tinh thần của Bộ luật hình sự sửa đổi năm 2009 khi xóa bỏ hoàn toàn tội sử dụng trái phép chất ma tuý. Vậy nên, nếu những thông tin bạn cung cấp là đúng thì với hành vi sử dụng ma túy lần đầu, con trai bạn sẽ không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi của mình, nghĩa là con trai bạn sẽ không phải chịu bất cứ hình phạt nào theo quy định của pháp luật hình sự, trong đó có hình phạt tù.

Tuy nhiên , ở một khía cạnh khác, hành vi của con trai bạn là một hành vi được cho là có nguy cơ gây mất trật tự, an ninh công cộng nên con trai bạn sẽ bị xử phạt theo quy định tại Nghị định 167/2013 quy định xử phạt hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy ; phòng, chống bạo lực gia đình quy định.

Cụ thể, Khoản 1 Điều 21 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định:

“1. Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng trái phép chất ma túy.”

Như vậy, tùy vào mức độ hành vi vi phạm và yếu tố nhân thân, con trai bạn có thể phải chịu hình thức xử phạt hành chính là phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng vì hành vi của mình.

Về việc đưa đi cơ sở cai nghiện thì pháp luật có quy định tại Điều 28 Luật phòng, chống ma túy 2000:

1. “Người nghiện ma tuý từ đủ 18 tuổi trở lên đã được cai nghiện tại gia đình, cộng đồng hoặc đã được giáo dục nhiều lần tại xã, phường, thị trấn mà vẫn còn nghiện hoặc không có nơi cư trú nhất định phải được đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.

2. Việc đưa người nghiện ma tuý vào cơ sở cai nghiện bắt buộc được thực hiệntheo quyết định của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Thời hạn cai nghiện ma tuý tại cơ sở cai nghiện bắt buộc từ một năm đến hai năm.

3. Người nghiện ma tuý tự nguyện làm đơn xin cai nghiện thì được nhận vào cai nghiện tại cơ sở cai nghiện bắt buộc và không bị coi là bị xử lý vi phạm hành chính.

4. Tổ chức và hoạt động của cơ sở cai nghiện bắt buộc, chế độ cai nghiện bắt buộc, thủ tục đưa người nghiện ma tuý quy định tại khoản 1 Điều này vào cơ sở cai nghiện bắt buộc được thực hiện theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.”

Như vậy, căn cứ vào việc con trai bạn lần đầu sử dụng ma túy thì không thuộc vào trường hợp nào được quy định tại Điều 28 Luật Phòng chống ma túy 2000 nên sẽ không phải đi cai nghiện tại cơ sở cai nghiện.