Quy định Bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm

Các phòng thí nghiệm, thử nghiệm phải đảm bảo tuân thủ các Quy định bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm đối với việc thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý rác thải. Các quy định này được hiểu như sau:

1. Thế nào là cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm

Căn cứ theo khoản 1, khoản 4 Điều 3 thông tư 04/2019/TT-BKHCN ta có định nghĩa như sau:

• Cơ sở thí nghiệm, nghiên cứu khoa học là cơ quan, tổ chức được thành lập theo quy định của pháp luật, có chức năng thí nghiệm, nghiên cứu khoa học;
• Phòng thí nghiệm (thử nghiệm) là nơi thực hiện các thí nghiệm, thử nghiệm, xét nghiệm (gọi chung là thí nghiệm) phục vụ cho mục đích phân tích, đánh giá, nghiên cứu khoa học;

2. Quy định Bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm

Các quy định Bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm theo điều 79 Luật bảo vệ môi trường 2014 bao gồm:

– Cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm phải thực hiện các yêu cầu bảo vệ môi trường sau:

• Thu gom, xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường;
• Phân loại chất thải rắn tại nguồn; thu gom và xử lý theo quy định của pháp luật về quản lý chất thải rắn;
• Xử lý, tiêu hủy mẫu, vật phẩm phân tích thí nghiệm, hóa chất bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường;
• Có kế hoạch, trang thiết bị phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường.

– Cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm có sử dụng chất phóng xạ phải đáp ứng các yêu cầu về an toàn bức xạ, an toàn hạt nhân theo quy định của pháp luật.

– Thủ trưởng cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm có trách nhiệm tổ chức, thực hiện yêu cầu về bảo vệ môi trường

3. Thực trạng thực hiện các quy định Bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm

Mặc dù các quy định Bảo vệ môi trường đối với cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm đã được ban hành từ lâu, nhưng trên thực tế còn rất nhiều các cơ sở nghiên cứu, phòng thử nghiệm chưa nghiêm túc trong công tác thực hiện các quy định này.

Có nhiều phòng thí nghiệm (PTN) không đầu tư hệ thống xử lý nước thải, tất cả nước thải hầu như được xả thải vào cống chung. Hệ thống xử lý khí thải có được đầu tư, nhưng không được bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên, nhất là hệ thống lọc hút khí. Rất ít PTN tiến hành thu gom và phân loại các loại chất thải rắn, đặc biệt là chất thải rắn nguy hại để có biện pháp xử lý riêng biệt. Các loại hóa chất hết hạn, các mẫu vật không được phân loại, tất cả đều được thu gom chung với chất thải rắn thông thường.

Kết quả phân tích nước thải của các PTN cho thấy, có một số PTN có nước thải bị ô nhiễm. Nhưng cũng có thể thấy rằng sự ô nhiễm là không thường xuyên, nước thải có đặc tính biến đổi bất thường, do tính chất công việc của các phòng thí nghiệm. Nhiều thành phần ô nhiễm chủ yếu giống với nước thải sinh hoạt, do bị trộn lẫn với loại nước thải này. Không có thành phần nguy hại trong nước thải của các PTN. Tuy vậy, để có thể ngăn chặn nguy cơ trong tương lai, cần phải có những biện pháp quản lý loại chất thải này.

4. Biện pháp khắc phục

Để khắc phục tình trạng này, các cơ quan chức năng cần phải:

• Siết chặt hơn nữa công tác, quản lý, giám sát đối với việc xả thải cũng như việc tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường của các PTN
• Ban hành thêm các quy định pháp luật nhằm quy định chi tiết các điều kiện mà các PTN cần phải đáp ứng, cũng như các biện pháp răn đe xử phạt hợp lý.