Chia tài sản khi hết thời hiệu khởi kiện thừa kế

Ông bà tôi mất cách đây 11 năm và khi mất có để lại mảnh đất 120m2 nhưng không để lại di chúc, hiện tại mảnh đất vẫn đang đứng tên ông bà. Ông bà tôi có 5 người con (3 trai, 2 gái). Mảnh đất này hiện tại do bố tôi ở. Nhưng hiện nay các cô, chú yêu cầu bố tôi chia phần đất này cho các cô. Với thời gian lâu như vậy thì cô, chú tôi quyền yêu cầu bố tôi chia mảnh đất đó không?

Thứ nhất, tại Điều 623 Bộ luật dân sự năm 2015 có quy định về thời hiệu khởi kiện thừa kế như sau: “Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế…” Như vậy, trong trường hợp của bạn đã hết thời hiệu khởi kiện thừa kế.

Đối chiếu quy định tại Khoản 1 Điều 623 Bộ luật Dân sự năm 2015 như sau:

Điều 623. Thời hiệu thừa kế

1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Thứ hai, tại Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10/8/2004 hướng dẫn về việc áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình có quy định về việc không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế như sau:

– Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

+ Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

+ Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

+ Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

– Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền… thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản.

Như vậy, trong trường hợp của bạn. Cô, chú của bạn có quyền yêu cầu bố bạn phân chia mảnh đất cho các cô, chú mặc dù đã hết thời hạn khởi kiện chia thừa kế. Nhưng cô, chú của bạn có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án chia tài sản chung (mảnh đất).